Hoofdzonde in hoofdletters

Superbia van Jens van Daele


Als er één grote inschattingsfout is die veel choreografen voorstelling na voorstelling blijven maken, betreft die het gebruik van tekst in de dans. Veel dansmakers lijken niet te beseffen dat taal net zozeer als beweging een kunst is en leggen slecht geschreven teksten in de mond van dansers die de basisbeginselen van tekstbehandeling veelal niet machtig zijn. Deze praktijk leverde door de jaren heen al de nodige tenenkrommende momenten op.

Ook in Superbia, de nieuwe voorstelling van Jens van Daele, is de rol van het gesproken woord niet geslaagd. Het stuk, dat gaat over de hoofdzonde ijdelheid, begint met een monoloog over een narcistische persoonlijkheidsstoornis. Danseres Angela Herenda weet te overtuigen zo lang haar personage de controle over haar emoties bewaart. Als er echter een emotionele uitbarsting van haar wordt verlangd geloof je daar geen moment in.

Bovendien maakt de nogal uitleggerige tekst iedere persoonlijke interpretatieruimte onmogelijk. Door het hoofdthema keer op keer te laten onderstrepen ondermijnt Van Daele de rijkdom van zijn choreografie. Als je bewegingen die het snijden in neus, borsten en benen simuleren laat begeleiden door een monoloog over plastische chirurgie ben je behoorlijk overbodig bezig.

En dat is zonde, want als Van Daele gewoon op de zeggingskracht van zijn choreografie had vertrouwd was Superbia een erg goede voorstelling geweest. Zijn dansers geven de worsteling met het eigen lichaam, en met de schoonheid van de ander, op overtuigende wijze weer. De hardheid die het hooghouden van de eigen perfectie teweegbrengt leidt tot mutually assured destruction; in keiharde frases rekenen de dansers met elkaar af.

Van Daele heeft met het muziek- en lichtgebruik de neiging alles een "kijk eens wat erg"-sfeertje mee te geven. Die vermaledijde teksten vormen echter de druppel die de emmer doet overlopen. In zijn zucht naar helderheid is Van Daele net zo moralistisch geworden als de Bijbel zelf. 3 sterren (van de 5).

Superbia van Jens van Daele. Met Antonine Bucherre, Estelle Delcambre, Patricia van Deutekom en Angela Herenda. Speellijst: zie hier.