Sunday 20 December 2009

Brand New maakt vliegende start

Brand New van Dansateliers en Conny Janssen Danst


Dansateliers timmert de laatste tijd flink aan de weg. Nog geen twee maanden geleden ging de eerste avondvullende voorstelling die bij het productiehuis gemaakt werd in première - Reality is shaped by recalling van Liat Waysbort. De afgelopen dagen was het nieuwe project te zien: Brand new, een samenwerking met Conny Janssen Danst. Drie jonge choreografen kregen de kans om in samenwerking met de dansers van het Rotterdamse gezelschap in zes weken een korte performance te maken. Dat leverde de volgende drie stukken op:

Caliber van Mor Shani. Hoe verbeeld je grote rampen in een choreografie? Mor Shani ging in samenwerking met beeldend kunstenaar Adam Nillissen op zoek naar het antwoord. Dit onderzoek leverde een intense performance op, waarin de dansers continu op hoge energie de rampsituatie het hoofd proberen te bieden. Ze lijken in gevecht met hun eigen paniek, en met hun eigen (verwonde?) lichaam. Naastenliefde is niet afwezig, maar wordt volledig overspoeld door een allesoverheersende, krampachtige overlevingsdrang. De beelden die Shani en Nillissen hebben gecreëerd zijn zo evocatief dat ze af en toe worden stilgezet - ze blijven als een bevroren angstschreeuw op je netvlies staan. De danstaal suggereert met telkens onderbroken bewegingen een sfeer van totale onrust en wanorde.Caliber maakt zeer nieuwsgierig naar een avondvullende voorstelling van Mor Shani; het nogal abrupte einde wijst erop dat hij grotere ambities heeft met dit materiaal. 4 sterren (van de 5).

The High Lonesome van Hillary Blake Firestone is zonder meer de zwakste schakel van dit trio. Aanvankelijk is de voorstelling erg aanstekelijk: Blake Firestone's onderzoek naar de vorm van "square dancing" (een soort linedance) wordt door de dansers met veel plezier gebracht, en de wat onbenullige dansvorm zelf werkt op de lachspieren. Onder begeleiding van twee muzikanten doen de dansers zich voor als een rondtourende dansgroep; de (opzettelijke) rommeligheid van de presentatie brengt het stuk in een ontspannen en aangename concertsfeer.
Naarmate het stuk vordert blijkt echter dat de maker geen verrassingen in petto heeft: het optreden wordt afgedraaid, er is geen verandering in het dansmateriaal, en er is geen tweede laag te ontdekken. Dit gebrek aan inhoud speelt The High Lonesome parten. Tegen het einde van de performance toont zich één geniale vondst: de gitaarmuziek wordt vervormd, en de vrolijke choreografie verandert geleidelijk in een soort oorlogsdans. In één klap wordt de duistere kant van de Southern States aan de kaak gesteld, en nog wel met een beeld dat aan de oorspronkelijke bewoners van Amerika doet denken. Bijna meteen gaat dit moment echter weer verloren en keert de oorspronkelijke structuur terug. Uiteindelijk gaat The High Lonesome als een nachtkaars uit. 2,5 ster (van de 5).

Male version van Liat Waysbort. Vrijwel meteen na de première van Reality is shaped by recalling ging Liat Waysbort weer aan het werk. Ditmaal liet ze zich inspireren door de muziek, de bewegingen en het leven van Elvis Presley. Met de King als uitgangspunt maakte ze een voorstelling over de "male performer" - hoe speelt een mannelijke beroemdheid zichzelf?
Het explosieve begin zet meteen al de goede toon. Op muziek van Rage Against The Machine treffen twee dansers elkaar in een dansduel. In de fascinerende, complexe bewegingen zijn overduidelijk de heupbewegingen van Presley te herkennen, maar er is een moderne, bijna videoclip-achtige draai aan gegeven. Gedurende de performance schakelen de twee performers scherp tussen verleiding, agressie en plotselinge kwetsbaarheid, en tussen totale (maar oprecht gebrachte) fake en onverwachte transparantie.
Het ontluisterende einde wordt begeleid door een schrijnende concertopname van Elvis Presley. Dat geluidsfragment werkt echter misschien wat te goed: doordat ik zo gefascineerd was door wat ik hoorde, viel de dans eigenlijk volledig weg. Desalniettemin is Male version een spannende kennismaking met het werk van Waysbort. 4 sterren (van de 5).

Met Brand new zet Dansateliers zich nu al op de kaart als één van de meest interessante danslaboratoria van Nederland. Spannend, gevarieerd, fresh èn inhoudelijk overtuigend: initiators Amy Gale en Conny Janssen mogen trots zijn.

Brand new van Dansateliers en Conny Janssen Danst. Choreografie: Mor Shani, Hillary Blake Firestone en Liat Waysbort. Dansers: Winston Arnon, Yanaika Holle, Maarten Hunink, Martijn Kappers, Lola Mino en Cristiana Ruggieri. Speellijst: klik hier.