Wednesday 20 January 2010

Zelfgenoegzaam salonsocialisme? De fik erin!

Ça Brûle van De Roovers en De Vereniging van Enthousiasten voor het Reële en Universele


Het is bij een co-productie altijd maar afwachten welk van de twee collectieven het meest zijn artistieke stempel op de voorstelling heeft kunnen drukken. Dat kan namelijk flink verkeerd uitvallen: eerder dit seizoen raakten Nieuw West en Wilco de weg behoorlijk kwijt met het repetitieve en inhoudelijk vlakke DIEPVLEES en het seizoen daarvoor vertilden Abattoir Fermé en Union Suspecte zich aan hun puberale politieke klucht They Eat People.

Gelukkig blijkt de samenwerking van De Roovers en De Vereniging van Enthousiasten een stuk vruchtbaarder. In Ça Brûle overheerst de ijskoude absurdistische stijl van de Enthousiasten; van De Roovers zien we vooral de sterke beeldendheid terug. Samen zetten de spelers van de collectieven een keiharde afrekening neer met wereldverbeteraars, kunstenaars en andere zogenaamde altruïsten die zichzelf wijs maken dat ze geen onderdeel uitmaken van het wurgende systeem dat alle wereldse misère in stand houdt.

Die rode draad wordt echter pas in de slotscène duidelijk: de voorstelling blijft tot op het allerlaatst prettig ongrijpbaar. Een ingeleefde vertelling van Het meisje met de zwavelstokjes wordt afgewisseld door een college waarin ons het onnut van de wetenschap wordt bijgebracht. Met zijn gebruikelijke venijnige plezier steekt Ryszard Turbiasz de draak met de doelloze zucht naar kennis.

Ook alle sociaal-maatschappelijke kunst is niets meer dan escapisme. De miserabele omstandigheden waarin de personages uit De Hoeksteen van Gerardjan Rijnders leven, worden in één scène zo dik aangezet dat er alleen maar afstand ontstaat ten opzichte van de reële problematiek die aan dat stuk ten grondslag ligt.

De vervreemdende, meanderende stijl komt uiteindelijk tot een logisch eindpunt in de slotmonoloog, waarin een pleidooi wordt gehouden voor de toenadering in plaats van de afstandelijke observatie. De eenzame, dreigende figuur (Johan Dehollander) die af en toe met een vlammenwerper het podium oploopt en de egocentrische personages geamuseerd gadeslaat, vormt daarbij een apocalyptisch aandoende kanttekening. Niets verandert. Alles brandt. 4 sterren (van de 5).

Ça Brûle van De Roovers en De Vereniging van Enthousiasten voor het Reële en Universele. Van en met: Robby Cleiren, Sara De Bosschere, Johan Dehollander, An Miller, Luc Nuyens, Sofie Sente, Ryszard Turbiasz, Dirk Van Dijck en Eric Engels. Speellijst: zie hier.