Saturday 30 January 2010

IFFR 2010 - Dag 2

Paju van Park Chan-ok
"Melodrama" is eigenlijk een eufemisme voor "soap". Lang voordat sentimenteel aangelegde mensen op tv van onwaarschijnlijke gebeurtenissen en dik aangezette dramatiek konden genieten, zochten ze al hun heil in de bioscoop. En zelfs op het filmfestival komt de liefhebber aan zijn trekken: jaar na jaar verwarren de programmeurs een aantal tearjerkers met kunst.
Nu houdt Park Chan-ok het met Paju nog redelijk binnen de perken. Tegen de achtergrond van de sociale ongelijkheid in het recente verleden van Zuid-Korea ontvouwt zich een liefdesgeschiedenis, die overeind wordt gehouden door het sterke acteerwerk en de mooie cinematografie.
Vanwege de gefragmenteerde chronologie blijft het lang onduidelijk hoe de personages zich tot elkaar verhouden. Als de puzzelstukjes eenmaal op hun plek zijn gevallen toont Paju echter zijn ware aard. Het zeer kunstmatige plot berust te veel op toevalligheden en de ongeloofwaardige beslissingen van de hoofdpersonages. Een paar interessante zijsporen ten spijt blijkt de film niets meer om het lijf te hebben dan een liefdesverhaaltje. Paju is vakkundig gemaakt, maar Park slaagt er niet in de beperkingen van het genre te overstijgen.
3 sterren (van de 5)

Donkey van Antonio Nuic
Dit sterke familiedrama speelt zich af op het Bosnische platteland. Als Boro en zijn vrouw Jasna de familie van Boro gaan opzoeken, brengt dat veel oud zeer aan de oppervlakte. De in fletse kleuren gefilmde omgeving suggereert een gemeenschap waar alle problem worden doodgezwegen, en Boro worstelt nog altijd met die mentaliteit.
Op de achtergrond woedt de oorlog (het verhaal speelt zich af in 1995) en daarmee kan de film in een breder kader worden geplaatst: als parabel over een land dat zich losweekt van een cultuur van onderdrukking en geheimhouding en de confrontatie met zijn vereleden moet aangaan. De karakterontwikkeling in Donkey is net iets te simplistisch, maar Nuic weet de sociale mores goed neer te zetten, geholpen door de geweldige cast (o.a. Nebosja Glogovac uit The Trap).
3,5 ster (van de 5)

Rapt van Lucas Belvaux
In de vorm van een oerspannende kidnappingsthriller werpt Lucas Belvaux een compromisloze blik op de volledige polarisatie van arm en rijk, of beter gezegd van modaal en schatrijk. Als de topman van een grote corporatie wordt ontvoerd, is het aan zijn aandeelhouders om het losgeld te betalen. Wanneer blijkt dat hij gokverslaafd is en meerdere affaires heeft slaat de publieke opinie om en moeten er moeilijke keuzes worden gemaakt.
Rapt is een superactuele analyse van de volkswoede die sinds de economische crisis op grootverdieners is gericht, en de slachtoffersmentaliteit die daar een reactie op is. Op knappe wijze werpt Belvaux allerlei ethisch netelige kwesties op zonder een oordeel te vellen. Het ontluisterende einde van de film biedt echter weinig hoop: onze economische leiders blijken ook moreel volledig bankroet.
4 sterren (van de 5)

Fantastic Mr. Fox van Wes Anderson
Een nieuwe film van Wes Anderson is sowieso reden tot blijdschap, maar toen bekend werd dat de regisseur van Rushmore, The Royal Tenenbaums en The Darjeeling Limited een animatiefilm ging maken gebaseerd op Roald Dahls De Fantastische Meneer Vos was het feest compleet.
Fantastic Mr. Fox is dan ook een triomf. Anderson laat zijn anarchistische vertelstijl de vrije loop en in combinatie met de animatiestijl en het bronmateriaal levert dat een geestverruimend meesterwerk op. De film is als een jazzimprovisatie; volledig bevrijd van alle conventies, soms rommelig, soms wonderschoon, maar fascinerend tot de laatste minuut. De beste film in een toch al indrukwekkend oeuvre.
4,5 ster (van de 5)

Hadewijch van Bruno Dumont
De controversiële filmmaker Bruno Dumont richt met zijn nieuwste film zijn pijlen op het religieuze fundamentalisme. Een jonge vrouw belijdt haar (christelijke) geloof zó diep, dat de fysieke afwezigheid van God haar pijnigt. Ze komt in contact met een Islamitische prediker en vindt in hem een gelijkgestemde.
Het voor Dumont typisch weerbarstige en hermetische Hadewijch weet lange tijd te fascineren. Hoofdpersonage Cécile is zo oprecht in haar existentiële zoektocht dat de kijker wordt meegenomen in haar worsteling. Tegelijkertijd blijft ze op een prettige manier ongrijpbaar - wat bezielt haar toch? Waar komt haar devotie vandaan?
Maar waarom zou je een dergelijk thema subtiel behandelen, als je ook lekker open deuren kan intrappen? In het tweede deel van de film vliegt Hadewijch gierend uit de bocht en wordt het een pamflet over de gevaren van het fundamentalisme. Helaas is Dumont liever een enfant terrible dan een volwassen cineast.
3 sterren (van de 5)

Alle films zien nog te zien op het filmfestival. Fantastic Mr. Fox gaat op 29 april in Nederland draaien en op 17 februari al in België.